Baza danych odpadowych. Czym jest rejestr BDO?
Baza danych odpadowych (Dalej jako BDO), jest bazą danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami. Obowiązek rejestracji do BDO został wprowadzony w styczniu 2018 r. przez Ministerstwo Środowiska (obecnie Ministerstwo Klimatu) na mocy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2019 r. poz. 701 z późn. zm.) natomiast od 1 stycznia 2020 r. uruchomione zostały nowe moduły BDO, w zakresie ewidencji oraz sprawozdawczości odpadów.
Brak rejestracji w BDO, oprócz kar finansowych, które mogą sięgać nawet miliona złotych, uniemożliwia m.in. przekazanie odpadów odbierającemu, a także wydrukowanie elektronicznej karty przekazania odpadów. Jak informuje ministerstwo, papierowa karta, która funkcjonuje obecnie nie będzie już dostępna.
Rejestr BDO
Warto jednak podkreślić, że ze względu na epidemię COVID-19 ewidencja odpadów może być prowadzona w dotychczasowej formie papierowej do 31 grudnia 2020 r. Jednak wszystkie wystawione w tym czasie karty trzeba przenieść do Systemu BDO, najpóźniej do 31 stycznia 2021 r.
Rejestr BDO jest jawny, dostępny online na stronie rządowej pod linkem: https://bdo.mos.gov.pl/, oznacza to, że każdy podmiot jest w stanie sprawdzić zakres i legalność prowadzonej działalności przez potencjalnych kontrahentów, jak również odbiorców zbierających transportujących, sprzedających lub przetwarzających odpady.
Celem rejestru BDO, jak podkreśla Ministerstwo Klimatu, jest m.in. kontrola rynku gospodarki odpadami, przyczyniając się do efektywniejsze wspierania organów inspekcji ochrony środowiska w walce z nieprawidłowościami występującymi w tym sektorze.
Podmioty, które są zobowiązane do dokonania wpisu w rejestrze bazy danych odpadowych
Obowiązkiem wpisu do Rejestru BDO objęte są nie tylko podmioty, które wytwarzają, transportują odpady, prowadzą ewidencję tych odpadów, produkują lub importują opakowania albo kupują je w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych, ale również wtedy jeżeli zakres ich działalności dotyczy:
- Olejów, preparatów smarowych, opon pneumatycznych,
- Pojazdów (z wyłączeniem pojazdów historycznych),
- Sprzętu elektrycznego lub elektronicznego,
- Baterii lub akumulatorów,
- Opakowań, odpadów opakowaniowych lub produktów w opakowaniach,
- Transportu odpadów,
- Utrzymania porządku i czystości w gminach.
Obowiązek wpisu do rejestru BDO
Należy podkreślić, że obowiązek wpisu do rejestru BDO nie zależy od wielkości firmy, w niektórych przypadkach może to dotyczyć nawet jednoosobowych działalności gospodarczych, które również zobowiązane są do prowadzenia ewidencji odpadów. Mogą to być np. salony kosmetyczne, gabinety stomatologiczne, gabinety lekarskie etc.
Zaznaczyć należy, że jeżeli działalność podlega wpisowi do rejestru BDO, wymagane jest uzyskanie wpisu do Bazy Danych Odpadowych przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Jednocześnie warto podkreślić, że jeżeli przedsiębiorca jest wpisany do krajowego systemu ekozarządzania i audytu (EMAS) nie uiszcza opłaty rejestrowej. W pozostałych przypadkach opłaty wynoszą:
- 100 złotych w przypadku mikroprzedsiębiorców,
- 300 złotych w przypadku pozostałych przedsiębiorców.
Należy pamiętać, że w roku, w którym uiszczona została opłata rejestrowa nie ma konieczności uiszczania opłaty rocznej. Marszałek województwa ma 30 dni od złożenia poprawnego i kompletnego wniosku na wpisanie przedsiębiorcy do Rejestru BDO. Warto przy tym pamiętać, że jeżeli przedsiębiorca uzyskał:
- pozwolenie zintegrowane,
- pozwolenie na wytwarzanie odpadów,
- zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów,
- decyzję zatwierdzającą program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych,
- koncesję na podziemne składowanie odpadów,
- wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
to nie trzeba składać wniosku o wpis do rejestru BDO, z uwagi na to, że Marszałek Województwa dokonuje takiego wpisu z urzędu.
Podmioty, które nie mają obowiązku wpisu do rejestru bazy danych odpadowych
Ustawodawca określił w miarę szczegółowo podmioty, które są zwolnione z obowiązku rejestracji do BDO i tak nie podlegają wpisowi do rejestru m.in:
- osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, które wykorzystują odpady na potrzeby własne,
- podmioty mające ziemię, na której są stosowane komunalne osady ściekowe do:
uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu,
uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz, - podmioty, które prowadzą nieprofesjonalną działalność w zakresie zbierania odpadów opakowaniowych i odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, takich jak np. leki i opakowania po nich,
- transportujący wytworzone przez siebie odpady,
- rolnicy, będący wytwórcami odpadów, gospodarujący na obszarze poniżej 75 ha.
Ponadto, Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. poz. 2531), wymienia 46 grup odpadów, które są zwolnione z ewidencjonowania. Przepisy określają także ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji.
Zwolnienie dotyczy m.in.:
- odpadów takich jak: odchody zwierzęce, odpady kory i korka, odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów, gruz ceglany, odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia, drewno, szkło i tworzywa sztuczne,
- części wytwórców odpadów opakowaniowych. Dotyczy to w szczególności właścicieli sklepów, biur i innych punktów handlowych, do których produkty dostarczane są w opakowaniach zbiorczych (np. w kartonach, opakowaniach z tworzyw sztucznych itp.).