Menu
Staniek&Partners Blog 3
Podatki

Ulga na innowacje

26.04.2020-Staniek&Partners

Co się zalicza do ulg na innowacje?

Do ulg na innowacje zaliczają się: ulga na działalność badawczo-rozwojową oraz ulga
Innovation Box (iP-Box).

Wszystkie ulgi podatkowe mają ostatecznie prowadzić do zmniejszenia rozmiaru podatku, ale przybierają różną postać: odliczeń od podstawy opodatkowania, od kwoty podatku czy obniżenia stawek podatkowych. Odnoszą się więc do tych elementów konstrukcji podatku, które mają charakter ilościowy.

Zastosowanie ulgi podatkowej powoduje odejście od podstawowych dla systemu podatkowego zasad powszechności i równości opodatkowania. Dlatego:

  • po pierwsze, ulga podatkowa powinna być jak najkonkretniej uregulowana przepisami prawa, uniemożliwiającymi jej nazbyt szerokie i nieuzasadnione stosowanie,
  • po drugie, wiąże się z przyjęciem przez ustawodawcę określonego celu, którego osiągnięciu ma służyć dana ulga podatkowa.

Rodzaje ulg na innowacje

Ulgi na innowacje, do których zaliczyć należy ulgi w podatkach dochodowych: ulgę na działalność badawczo-rozwojową oraz ulgę Innovation Box (zwana także ulgą IP-Box), doskonale odzwierciedlają powyższe konsekwencje. Ulgi na innowacje mają na celu inspirowanie zmian w systemie gospodarczym, które w tym przypadku ukierunkowane są na poszerzanie innowacyjności polskich przedsiębiorców, a co za tym idzie – generowanie inwestycji w tym kierunku.

Można więc powiedzieć, że ulgi na innowacje realizują funkcję stymulacyjną podatków – ulgi te pobudzają podmioty gospodarcze do podejmowania działalności określonego rodzaju – nakierunkowaną na tworzenie innowacyjnych produktów i usług, prowadzącą do wzrostu potencjału i konkurencyjności na rynku. Szczegółowa regulacja tych ulg znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) oraz w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT).

Kogo dotyczy ulga na innowacje?

Ulgi na innowacje dotyczą zasadniczo wszystkich podatników PIT i CIT, wobec których opodatkowanie następuje na podstawie wskazanych powyżej ustaw podatkowych (czyli ulgi nie mają zastosowania do podatników prowadzących działalność́ gospodarczą opodatkowaną w formie ryczałtu ewidencjonowanego – brak tożsamej regulacji w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Korzystają z nich więc zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne (etc., np. jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej), niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa czy rodzaju prowadzonej działalności (chociaż należy przyznać, że uprzywilejowanymi w tym zakresie są branże tj.: IT, farmacja/medycyna, produkcja).

W związku z tym, że ulgi te bezpośrednio nawiązują do prowadzenia działalności gospodarczej, w przypadku podatników PIT dodano dodatkowe zastrzeżenie, tzn. odwołano się w przepisach regulujących niniejsze ulgi do źródła przychodów: pozarolniczej działalności gospodarczej. Podsumowanie podstawowych informacji na temat ulgi na działalność badawczo-rozwojową oraz ulgi Innovation Box zawiera poniższa tabela:

UlgaB+RIP-BOX
RegulacjaArt. 26e ustawy o PIT
Art. 18d ustawy o CIT
Art. 30ca i 30cb ustawy o PIT
Art. 24d i 24e ustawy o CIT
Postać ulgiOdliczenie od podstawy opodatkowaniaObniżenie stawki podatku
Kluczowe definicjeDziałalność badawczo-rozwojowa;
Badania naukowe (podstawowe i aplikacyjne);
Prace rozwojowe;
Koszty kwalifikowane – ustawowy katalog;
Ewidencja kosztów działalności B+R.
Działalność badawczo-rozwojowa;
Kwalifikowane prawo własności intelektualnej (kwalifikowane IP) – ustawowy katalog;
Ochrona prawna kwalifikowanego IP (wynikająca z przepisów odrębnych ustaw lub określonych umów międzynarodowych);
Komercjalizacja kwalifikowanego IP;
Dochód (i dochód kwalifikowany) z kwalifikowanego IP – ustawowy katalog;
Wskaźnik nexus – szczegółowy wzór w ustawie;
Faktycznie poniesione przez podatnika koszty związane z kwalifikowanym IP – ustawowy katalog;
Ewidencja wszystkich operacji finansowych związanych z uzyskiwaniem dochodów z kwalifikowanego IP.
Istota ulgiPodwójne odliczenie kosztów kwalifikowanych, tzn. kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową (katalog ustawowo określony):
1) jako kosztów uzyskania przychodów, obniżających przychód razem z pozostałymi kosztami działalności gospodarczej,
2) jako kosztów kwalifikowanych, które obniżają podstawę opodatkowania (dochód będący wynikiem odejmowania przychodu od kosztów jego uzyskania) – w oparciu o ustawowo wprowadzone limity takich kosztów.
Opodatkowanie preferencyjną 5% stawką PIT/CIT kwalifikowanego dochodu uzyskanego z komercjalizacji kwalifikowanego prawa własności intelektualnej wytworzonego, rozwiniętego lub ulepszonego w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej.

Jak można zauważyć powyżej, regulacja omawianych ulg zawiera wiele wyłącznych dla nich pojęć i zasad, których znaczenie i sposób stosowania należy określać w odniesieniu w szczególności do:

  • definicji legalnych, zawartych w słowniczku ustawowym – odpowiednio: art. 5a ustawy o PIT i art. 4a ustawy o CIT, oraz w innych ustawach (np. Prawo o szkolnictwie wyższym),
  • praktyki: organów podatkowych (np. interpretacje indywidualne prawa podatkowego), sądów administracyjnych (wyroki WSA, NSA) – zwłaszcza w zakresie niedookreślonych zwrotów, tj. działalność twórcza, prowadzona w sposób systematyczny, oraz pomocniczo do
  • treści Objaśnień podatkowych MF (np. Objaśnienia z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX),
  • Raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) dotyczącego Planu Działania nr 5 w ramach Projektu Erozji Bazy Podatkowej i Przerzucania Zysków (BEPS) pt. „Efektywne zwalczanie szkodliwych praktyk podatkowych przy uwzględnieniu transparentności i rzeczywistej działalności podatników”.

Złożona konstrukcja tych ulg oraz wielość źródeł informacji na temat ich stosowania prowadzi często do wątpliwości, czy jako podatnicy możemy bezpiecznie z nich skorzystać. Tutaj z pomocą zazwyczaj przychodzi uzyskanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, np. w zakresie czy prowadzona przez podatnika działalność stanowi działalność badawczo-rozwojową, jakie koszty można zaliczać do ulgi, czy prowadzona ewidencja kosztów (np. wynagrodzenia za pracę w ramach prac B+R wyliczonego zgodnie z ewidencją czasu pracy danego pracownika) jest prawidłowa, etc.

Z ulgi na działalność badawczo-rozwojową można korzystać od 1 stycznia 2016 r., a z ulgi IP-Box – od 1 stycznia 2019 r. Biorąc pod uwagę, że ich rozliczenie następuje w zeznaniu rocznym, szczegółową praktykę stosowania i rozliczenia ulgi IP-Box poznamy dopiero w obecnym roku (2020), gdy składane będą deklaracje podatkowe za rok 2019 i – prawdopodobnie – rozpoczną się kontrole podatników chcących skorzystać z tej preferencji podatkowej.

Aktualnie podpowiedź dla zainteresowanych ulgą podatników mogą stanowić dotychczas licznie wydawane interpretacje indywidualne dotyczące niniejszej ulgi, ale także praktyka w zakresie ulgi B+R, która jest przecież nie tylko funkcjonalnie, ale także regulacyjnie powiązana z ulgą IP-Box (np. poprzez odesłanie do tych samych definicji). Informacje dotyczące wsparcia, jakie oferujemy w zakresie ulg na innowacje znaleźć można na stronie Doradztwo Podatkowe.