Faktury od wspólników spółek estońskich, a ukryte zyski i jak się przed nimi zabezpieczyć?
Efektywna wypłata wygenerowanego zysku na rzecz wspólników jest co do zasady przedmiotem opodatkowania w estońskim reżimie podatkowym. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, jako dochód podlegający opodatkowaniu, wymienia obok dywidendy również tzw. ukryty zysk. Według objaśnień MF wypłata ukrytych zysków będzie wiązała się z powstaniem dochodu spółki podlegającego opodatkowaniu ryczałtem.
Wedle art. 28m ust. 3 Ustawy o CIT przez ukryty zysk rozumie się świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem. Innymi słowy są to takie świadczenia, które w rzeczywistości służą osiągnięciu korzyści przez wspólnika i powinny być klasyfikowane jako dywidenda, ale pozornie rozpoznawane są jako inne czynności prawne.
Z uwagi na otwarty katalog świadczeń, które mogą zostać potraktowane jako dochód z tytułu ukrytych zysków, pojawiają się wątpliwości interpretacyjne. Często ich przedmiotem jest współpraca wspólników ze spółką w ramach B2B. Artykuł 28m ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT jako ukryty zysk wprost wskazuje nadwyżkę wartości rynkowej transakcji określoną zgodnie z art. 11c ponad ustaloną cenę tej transakcji. Nie bez przyczyny zatem rynkowość zawieranych operacji gospodarczych jest jedynym z kluczowych czynników wykorzystywanych do oceny możliwości powstania ukrytego zysku. Drugim istotnym elementem analizy jest zbadanie zasadności zawarcia transakcji z uwagi na realne potrzeby podmiotu gospodarczego i jego sytuację majątkową. Teza ta znajduje odzwierciedlenie w praktyce interpretacyjnej.
Stanowisko dyrektora KIS w interpretacji z 1 czerwca 2023
Dyrektor KIS w interpretacji z 1 czerwca 2023 roku oceniał czy wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług doradztwa technicznego, usług projektowania technicznego procesów przemysłowych i produkcyjnych oraz usług w zakresie badań i analiz zintegrowanych systemów mechanicznych i elektrycznych świadczonych przez wspólników na rzecz spółki będzie stanowiło tzw. ukryte zyski. Organ ów stwierdził, że wypłacane wynagrodzenie nie wykreuje ukrytego zysku z uwagi na to, że jego wartość będzie rynkowa, nie będzie ono służyło dokapitalizowaniu, a samo zawarcie transakcji wynika z rzeczywistych potrzeb spółki, która niezależnie od powiązań zatrudniłaby specjalistów z tej dziedziny.
Podobne stanowisko organ podatkowy zajął w interpretacji z 2 maja 2023 roku o sygnaturze 0114-KDIP2-2.4010.116.2023.1.PK. W tym przypadku analizie poddano sytuacje wspólnika spółki z o.o. świadczącego na jej rzecz usługi informatyczne o charakterze podwykonawczym. W interpretacji tej wskazano, że usługi informatyczne są podstawowym przedmiotem działalności spółki, więc transakcja ma charakter rzeczywisty i zostałaby zawarta nawet gdyby nie istniało powiązanie pomiędzy podmiotami. Ponadto wynagrodzenie zostało ustalone w oparciu o ceny rynkowe, w konsekwencji czego w transakcji nie powstał ukryty zysk.
Jeśli zatem transakcje zawierane ze wspólnikami spółek estońskich nie są sztuczne i wynikają z realnych potrzeb podmiotu, ich zasadność nie będzie trudna do udowodnienia organom podatkowym.
Trudniejszym zadaniem będzie natomiast udowodnienie, że ustalone warunki mają charakter rynkowy. Aby uchronić się przed ryzykiem sankcyjnego opodatkowania ukrytych zysków w związku z nierynkowymi warunkami transakcji, warto jest sporządzić wycenę transakcji usług świadczonych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Oprócz tego, że pomoże zweryfikować czy ustalone warunki faktycznie są rynkowe, będzie również stanowić zabezpieczenie w razie ewentualnej kontroli podatkowej.