Kilka tygodni temu Dyrektor
Krajowej Informacji Skarbowej wydał jedną z pierwszych interpretacji
indywidualnych dot. opodatkowania komplementariuszy w przypadku wypłaty
zaliczki na poczet zysku w stanie prawnym po 1 stycznia 2021 roku. Z tego
względu jest bardzo ważna – istnieje duże ryzyko, że organy podatkowe będą
powielać zaprezentowane w niej tezy.
Tezy, które są co najmniej
kontrowersyjne:
1. Spółka
komandytowa powinna odprowadzić podatek od wypłaty zaliczki;
2. Podatek
nie może być pomniejszony o zaliczki na poczet CIT wpłacane przez Spółkę;
3. Podatnik
może ubiegać się o zwrot nadpłaty dopiero po zakończeniu roku podatkowego.
Kierując się tym stanowiskiem,
spółka komandytowa powinna odprowadzać „na bieżąco” podatek od zaliczek
wypłacanych komplementariuszom przez cały rok podatkowy. Podatek, który byłby
zawyżony z uwagi na brak możliwości ulgi z art. 30a ust. 6a Ustawy o PIT / art.
22 ust. 1a Ustawy o CIT, a którego odzyskanie mogłoby nastąpić dopiero po
zakończeniu roku podatkowego.
Jest to problematyczne dla spółki
(koszty związanych z odprowadzeniem podatku od zaliczek) jak i dla samych
wspólników (konieczność złożenia wniosku o zwrot nadpłaty w celu odzyskania
kwoty, która nigdy nie powinna zostać wpłacona jako podatek – z uwagi na wyżej
wspomniane przepisy ustaw o podatkach dochodowych).
A to wszystko wbrew
rozstrzygnięciom sądów administracyjnych dotyczących tego samego problemu w
spółkach komandytowo akcyjnych (S.K.A.)
Mechanizm opodatkowania
wspólników spółek komandytowych.
Mechanizm opodatkowania spółek
komandytowych po ostatnich zmianach w podatku CIT wygląda tak, że najpierw
podatek płaci sama spółka, a następnie podatek jest odprowadzany od zysku
wypłaconego wspólnikowi. Z punktu widzenia ekonomicznego mamy do czynienia z
podwójnym opodatkowaniem. Jednocześnie ustawodawca postanowił ten efekt złagodzić
poprzez art. 30a ust. 6a Ustawy o PIT / art. 22 ust. 1a Ustawy o CIT, który wskazuje,
że:
podatek, (…) od przychodów uzyskiwanych przez
komplementariusza z tytułu udziału w zyskach spółki, (…) pomniejsza się o
kwotę odpowiadającą iloczynowi procentowego udziału komplementariusza w zysku
tej spółki i podatku należnego od dochodu tej spółki (…) za rok podatkowy,
z którego przychód z tytułu udziału w zysku został uzyskany.
W efekcie komplementariusze „nie
tracą” na zmianie przepisów i dzięki temu ich efektywne opodatkowanie jest
zbliżone do stawki 19%.
Zaliczki na poczet zysku – skutki
podatkowe
Zasadą jest, że podział wyniku
finansowego (w tym podział zysku) ma miejsce raz w roku. Spółka musi dokonać
zatwierdzenia sprawozdania finansowego i podjąć uchwale o sposobie podziału
zysków.
Częstą praktyką jest również wypłacanie
zaliczek na poczet zysku. Kodeks spółek handlowych w żaden sposób tego nie
zabrania, ani także nie jest takie działanie sprzeczne z naturą spółki
komandytowej. Jest to mechanizm posiadający istotny walor praktyczny, zwłaszcza
dla wspólników, dla których uczestnictwo w spółce jest jedynym źródłem
przychodu.
W połowie stycznia 2021 roku
komplementariusz zadał organowi interpretacyjnemu pytanie, o skutki podatkowe
wypłaty zaliczek na poczet zysku. Mianowicie spytał, czy może obniżyć podatek
zaliczkowy odprowadzany od zaliczki na poczet zysku o zaliczki na poczet
podatku dochodowego spółki, a jeśli nie, to czy może on potrącić zapłacony
przez spółkę podatek potrącić od zaliczek na poczet udziału w zysku spółki w
przyszłym roku.
Podatnik uznał, że art. 30a ust.
6a dotyczy tylko kwestii obliczania podatku od zysków pochodzących z udziału w
spółce komandytowej i można go stosować także do zaliczek na poczet udziału w
zysku, jako że stosowanie do nich art. 30a ust. 6a nie zostało wprost
zaliczone. Przeciwne stanowisko miało zaś w ocenie podatnika być sprzeczne z ideą
wprowadzenia tego przepisu – przeciwdziałaniem podwójnemu opodatkowaniu
komplementariuszy.
Dyrektor KIS nie zgodził się z podatnikiem.
W jego ocenie, odliczenie od podatku należnego od zaliczek na poczet udziału w
zysku podatku CIT wpłaconego przez spółkę w formie zaliczki z tego powodu, że w
trakcie roku podatkowego nie jest jeszcze znana całkowita kwota zobowiązania
podatkowego spółki. Ewentualne potrącenie też jest niemożliwe, ponieważ pomniejszenie
[o którym mowa w art. 30a ust. 6a Ustawy o PIT / art. 22 ust. 1a Ustawy o
CIT – przyp. DK] nie dotyczy jakichkolwiek przychodów z udziału w zyskach
spółki wypłacanych wspólnikom, ale wyłącznie tych, które wynikają z osiągnięcia
przez spółkę zysku za dany rok podatkowy (są wypłatą z tytułu udziału w tym
zysku – w zysku za ten konkretny rok podatkowy). W ocenie organu, podatnik
powinien zwrócić się z wnioskiem o zwrotem nadpłaty w następnym roku
podatkowym.
Czy zaliczki na poczet zysku
powinny być opodatkowane?
Clue całego problemu jest
to, czy zaliczki na poczet zysku w spółkach komandytowych powinny być
opodatkowane. W ocenie organu podatkowego – tak, ponieważ stanowią przychód
podatnika. Jest to w naszej ocenie stanowisko błędne.
Przede wszystkim, zaliczka na
poczet zysku nie jest przychodem, bo nie stanowi trwałego przysporzenia
majątkowego (tak też uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w
interpretacji indywidualnej z dnia 9
stycznia 2020 roku, znak: 0115-KDIT1.4011.4.2019.2.2.MT).
Nawet jeśli przyjąć, że zaliczki
są przychodem, to warto zwrócić uwagę na uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 3 grudnia 2020 roku (sygn. akt: II FSK 2048/18), który
przyjął że zaliczki są przychodem – ale spółka nie ma obowiązku odprowadzać od
nich podatku „na bieżąco”, ponieważ dopiero na koniec roku podatkowego można
jednoznacznie określić wysokość podatku (ze względu na możliwość odliczenia
podatku spółki, od podatku komplementariusza). Co prawda, wyrok ten dotyczył
S.K.A. ale w naszej ocenie wnioski płynące z tego wyroku mogą być stosowane
również w sporach z fiskusem dot. opodatkowania zaliczek w spółkach
komandytowych, ze względu na tożsamy mechanizm odliczenia podatku w obu tych
spółkach.
Czy oznacza to, że można nie odprowadzać
zaliczek na poczet podatków dochodowych od zaliczek na poczet zysku? Jest to
dość ryzykowne – warto to zrobić po zabezpieczeniu się interpretacją podatkową.
Dzięki niej, będzie to bezpieczniejsze. Choć na dzisiaj wydaje się, że o takie
korzystne stanowisko trzeba będzie powalczyć przed sądem administracyjnym.
***
Jeżeli problem ten dotyczy (lub
może dotyczyć) Państwa firmy, zapraszamy do kontaktu. Nasi eksperci i doradcy
podatkowi pomogą sporządzić i złożyć wniosek o interpretację podatkową, która
zabezpieczy Państwa interesy podatkowe, a w razie niepowodzenia, będą bronić
Państwa racji przed sądem.
Zapraszamy do kontaktu na adres: kancelaria@staniekandpartners.com