W ramach prowadzonej polityki związanej z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym UE uchwaliła rozporządzenie w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 995/2010 (rozporządzenie EUDR). Wskazane rozporządzenie dotyczy siedmiu grup produktów, których konsumpcja w największym stopniu przyczynia się do wylesienia i degradacji lasów. Dotyczy to drewna, soi, kauczuku, palmy olejowej, kawy, kakao oraz bydła.
Od kiedy i dla kogo obowiązki?
Wskazane rozporządzenie EUDR wprawdzie obowiązuje od 29 czerwca 2023 r., ale wdrożenie przewidzianych w nim zasad i obowiązek ich stosowania dla przedsiębiorców nastąpić ma począwszy od 30 grudnia 2025 r. dla dużych przedsiębiorców oraz od 30 czerwca 2026 r. dla mikro i małych przedsiębiorców.
Co istotne obowiązki te dotyczyć będą podmiotów wprowadzających na rynek UE lub eksportujących z tego rynku artykuły sklasyfikowane w załączniku numer 1 do rozporządzenia EUDR. Oznacza to, iż obowiązek wdrożenia i stosowania zasad wynikających z rozporządzenia EUDR spoczywa na podmiotach wytwarzających (wprowadzających na rynek) także produkty pochodne do wymienionych na wstępie grup produktów. I tak na przykład obowiązki w tym zakresie będą mieli chociażby producenci mebli czy innych produktów z drewna.
Warto zatem już teraz zapoznać się z wykazem towarów wymienionych w załączniku do wskazanego rozporządzenia, aby ewentualnie przygotować się na jego stosowanie.
Zasady i założenia rozporządzenia EUDR
Realizując wskazaną na wstępie politykę, aby zminimalizować wpływ państw UE na degradację lasów, produkty objęte rozporządzeniem EUDR będą mogły być wprowadzone na rynek UE (albo z niego eksportowane) jeśli będą spełnione łącznie trzy warunki wskazane w art. 3 rozporządzenia EUDR, a więc:
- nie będą powodować wylesienia,
- zostaną wyprodukowane zgodnie z przepisami kraju produkcji
- przedłożone zostanie w ich sprawie oświadczenie o należytej staranności.
Założenia te są rygorystyczne i bezwzględne, gdyż niespełnienie tych warunków z jednej strony oznacza zakaz wprowadzenia na rynek produktu a w dalszej kolejności sankcje na przedsiębiorców w postaci zakazów prowadzenia działalności, przepadku produktów, na karach sięgających 4% rocznych przychodów kończąc.
Co istotne, to przedsiębiorcy wprowadzający na rynek (lub eksportujący) dany produkt będą musieli wykazać, iż zostały spełnione wskazane wyżej warunki, a tym samym, iż ich produkty nie naruszają wynikających z wymienionego art. 3 rozporządzenia EUDR zakazów.
Jakie obowiązki dla przedsiębiorców?
Przedsiębiorcy objęci zakresem rozporządzenia EUDR będą musieli dokonywać weryfikacji tego, czy ich produkty nie naruszają zakazów wskazanych w art. 3 rozporządzenia EUDR. W tym celu będą musiały zachować należytą staranność w ramach której będą w stanie wykazać miejsce pochodzenia swojego produktu, co pozwoli zidentyfikować czy nie jest to miejsce położone na terenach zagrożonych wylesieniem.
Aby obowiązek ten był realny rozporządzenie EUDR wymagać będzie, aby przedsiębiorca wskazał konkretne miejsce pochodzenia (geolokalizację) produktu.
Co więcej, w sytuacji, gdy podmiot wprowadzający produkt nie będzie w stanie wykazać spełnienia warunków rozporządzenia EUDR (z art. 3), taki produkt nie będzie mógł być wprowadzony na rynek.
Powoduje to, iż po stronie przedsiębiorców objętych zakresem rozporządzenia EUDR już teraz powinny rozpocząć się działania przygotowawcze zmierzające do tego, aby z momentem wejścia w życie obowiązku stosowania obowiązków przede wszystkim wiedzieć skąd pochodzi mój produkt (surowiec użyty do jego produkcji).
Co istotne, zgodnie z przepisami EUDR uruchomiono system informacyjny, w ramach którego będą realizowane przez przedsiębiorców ich obowiązki sprawozdawcze a w szczególności dotyczące oświadczeń o należytej staranności w odniesieniu do poszczególnych produktów. System ten jest dostępny tutaj: https://eudr.webcloud.ec.europa.eu/tracesnt/login
Tereny zagrożone wylesieniem
O ile system ten został uruchomiony zgodnie z planem, to przesunięto z kolei publikację wykazu krajów w oparciu o klasyfikację ryzyka. Zgodnie z rozporządzeniem poszczególne kraje (ich części) są klasyfikowane w oparciu o trzystopniową kategorię ryzyka (wysokie, niskie i standardowe ryzyko), zgodnie z art. 29 rozporządzenia EUDR. Klasyfikacja odbywa się w oparciu o wskaźnik degradacji lasów ale i tempo ekspansji gruntów rolnych oraz występujące tendencje w produkcji towarów objętych rozporządzeniem EUDR.
Publikacja tych danych będzie miała istotne znaczenie dla przygotowania się do procesu wdrożenia i stosowania przez przedsiębiorców przepisów rozporządzenia. Wynika to z tego, iż po pierwsze klasyfikacja danego kraju w oparciu o kategorię ryzyka tego kraju (czy jego części) będzie podstawową informacją, jaką trzeba będzie uwzględnić w dokonywanej ocenie ryzyka na potrzeby procedury należytej staranności, a po drugie sklasyfikowanie danego terenu w kategorii o niskim poziomie ryzyka skutkować będzie możliwością zastosowania procedury tzw. uproszczonej należytej staranności, co zgodnie z art. 13 rozporządzenia EUDR istotnie uprości przedsiębiorcom procedury związane ze stosowaniem tego aktu prawnego.
Nowy termin publikacji tego wykazu to 30 czerwca 2025 r.
Tak więc wtedy też ostatecznie będzie jasne, jakie obowiązki wiążą się z konkretnym produktem pochodzącym z danego terenu.
Powiązane usługi
Rozporządzenie EUDR nakłada na przedsiębiorców nowe obowiązki związane z przeciwdziałaniem wylesianiu, co wymaga wsparcia prawnego i podatkowego. Oferujemy kompleksową pomoc w dostosowaniu się do tych regulacji. Oto usługi, które mogą Cię wesprzeć:
Prawo:
- ESG
- Ochrona środowiska, prawo ochrony środowiska
- Compliance
- Due diligence
- Prawo kontraktowe, umów
- Postępowania administracyjne, sądowe
- Spory gospodarcze
Podatki:
- Kontrola i postępowanie podatkowe
- Audyty podatkowe
- Strategia podatkowa
- Postępowania karne skarbowe
- Planowanie podatkowe
Bezpłatna analiza Twojej firmy
Skorzystaj z naszego doświadczenia w prawie i podatkach. Po kontakcie przeprowadzimy dla Ciebie szczegółową analizę sytuacji Twojej firmy i wskażemy, jakie działania warto podjąć, by zminimalizować ryzyko i maksymalizować korzyści.
- Indywidualne podejście: Każda firma jest wyjątkowa – dlatego analizujemy Twoje potrzeby i dostosowujemy rekomendacje.
- Kompleksowa wiedza: Specjalizujemy się w szerokim zakresie usług prawnych i podatkowych, obejmujących wszystko od prawa pracy po optymalizacje podatkowe.
- Praktyczne rekomendacje: Po naszej analizie otrzymasz klarowne wskazówki, które pomogą wprowadzić realne zmiany w Twojej firmie.
- Bezpłatna konsultacja wstępna: Pierwszy krok do współpracy nie wiąże się z żadnym zobowiązaniem.
TAGI: rozporządzenie EUDR, obowiązki przedsiębiorców, wylesianie UE, polityka klimatyczna, geolokalizacja produktów, kary EUDR, drewno i produkty pochodne, rynek UE 2025, należyta staranność, zrównoważony rozwój
