Pillar II, również określany jako Filar II, stanowi globalny podatek wyrównawczy, który został wprowadzony na mocy Dyrektywy GloBE, będącej częścią inicjatywy BEPS 2.0. Jego celem jest zapewnienie sprawiedliwego obciążenia podatkowego dla największych korporacji międzynarodowych. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2025 roku.
W Polsce, wykorzystywanie ulg podatkowych może skutkować obniżeniem efektywnej stawki podatkowej poniżej progów międzynarodowych, co może skutkować koniecznością uiszczenia dodatkowej dopłaty na mocy tego globalnego podatku.
Regulacja ta dotyczyć będzie grup kapitałowych, które w przynajmniej dwóch z ostatnich czterech lat podatkowych osiągnęły skonsolidowane przychody na poziomie co najmniej 750 mln euro. Oznacza to, że firmy zobowiązane do sporządzania raportów CbC (Country-by-Country Reporting) prawdopodobnie znajdą się w zakresie działania Pillar II.
Kierunki zmian – implementacja przepisów (nowy projekt)
W dniu 7 listopada 2024 Parlament przyjął ustawę o opodatkowaniu wyrównawczym dla jednostek należących do grup międzynarodowych oraz krajowych. Projekt ten ma na celu wdrożenie Dyrektywy Rady (UE) 2022/2523, która wprowadza globalny podatek minimalny, szerzej znany jako Pillar 2. Należy jednak zauważyć, że nowe przepisy nie będą miały zastosowania do wszystkich podmiotów. Dlatego analiza potencjalnego wpływu tego podatku na działalność firm w Polsce powinna być przeprowadzona z pomocą doświadczonych doradców podatkowych.
Podmioty wchodzące w skład grup kapitałowych, których skonsolidowane przychody globalne przekraczają 750 mln EUR rocznie, zostaną objęte nowym opodatkowaniem.
W ramach polskiego projektu ustawy, implementującego Pillar 2, przewidziano trzy typy podatku wyrównawczego:
- globalny podatek wyrównawczy (income inclusion rule – IIR) – podatek, który obejmuje jurysdykcje inne niż Polska, wynikający z zastosowania kwalifikowanej zasady włączania dochodów do opodatkowania.
- krajowy podatek wyrównawczy (qualified domestic minimum top-up tax – QDMTT) – Podatek wyrównawczy, płacony w Polsce za polską jurysdykcję, stanowi kluczowy element systemu opodatkowania wyrównawczego z perspektywy polskiej
- podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków (under-taxed profit rule – UTPR) – Działać będzie jako „mechanizm rezerwowy” w sytuacjach, gdy zasada IIR okaże się niewystarczająca do pokrycia opodatkowaniem wszystkich nisko opodatkowanych jurysdykcji, w których funkcjonują podmioty zlokalizowane nie niżej w strukturze grupowej niż polska spółka.
Retrospektywne stosowanie nowych regulacji za 2024 rok
Zgodnie z planem, nowe polskie przepisy dotyczące globalnego podatku minimalnego mają wejść w życie 1 stycznia 2025 roku. Przewiduje się jednak możliwość dobrowolnego zastosowania tych przepisów już od roku podatkowego, który zaczyna się po 31 grudnia 2023 roku, na podstawie oświadczenia w formie aktu notarialnego. Ministerstwo Finansów zapowiada, że regulacje Pillar 2 w Polsce oraz towarzyszące im akty prawne będą nadal podlegać dynamicznym zmianom. Podatnicy powinni więc oczekiwać kolejnych modyfikacji.
Pillar 2 – przełomowe liczby, które wpłyną na minimum 7 000 podmiotów w Polsce
W ramach globalnej inicjatywy OECD, zatwierdzonej przez Komisję Europejską, Pillar 2 wprowadza zaawansowany system raportowania, którego schema obejmuje aż 480 kluczowych punktów danych, pozwalających na szczegółową analizę działalności międzynarodowych grup korporacyjnych. Ma to na celu zwiększenie transparentności podatkowej na skalę światową i zostanie wdrożona także w Polsce, gdzie blisko 7 000 podmiotów gospodarczych znajdzie się pod jego wpływem.
Szacuje się, że wprowadzenie nowego obowiązku przyniesie polskiemu budżetowi znaczące wpływy, które mogą osiągnąć 10 miliardów złotych w ciągu najbliższych dziesięciu lat. To świadczy o ogromnym potencjale fiskalnym i ekonomicznym, który Pillar 2 wnosi do systemu podatkowego.
Dodatkowo, adaptacja do wymogów Pillar 2 wiąże się z koniecznością poszerzenia kadry administracji skarbowej o prawie sto nowych specjalistów. Te nowo utworzone stanowiska będą kluczowe w efektywnym zarządzaniu i egzekwowaniu zasad tego globalnego podatku co może przerodzić się na wzmożone kontrole i weryfikacje w tym obszarze.
Co więcej, podatnicy i przedsiębiorstwa mają niewiele czasu na przygotowanie się do pełnego wdrożenia nowych przepisów, z możliwością skorzystania z licznych uproszczeń i wyłączeń, które są przewidziane. To otwiera przestrzeń na strategie adaptacyjne, które mogą zminimalizować ewentualne obciążenia podatkowe i maksymalizować korzyści wynikające z nowego obowiązku.
Pillar 2 to nie tylko obowiązek, ale również szansa dla firm na optymalizację podatkową i lepsze dostosowanie się do globalnych standardów odpowiedzialności podatkowej. Zapowiedzi dalszych zmian i dostosowań w prawodawstwie tylko podkreślają, że jest to proces dynamiczny, wymagający bieżącej uwagi i gotowości do implementacji.
Nowe obowiązki i potencjalne skutki dla polskich podmiotów
- Informacja o opodatkowaniu wyrównawczym będzie musiała zostać złożona do właściwego naczelnika urzędu skarbowego za rok podatkowy, z terminem składania do końca piętnastego miesiąca po jego zakończeniu. Wyjątkowo, za pierwszy rok podatkowy, termin ten został wydłużony do 18 miesięcy.
- Zeznanie o wysokości należnego podatku wyrównawczego będzie musiało zostać złożone przez podatników dotkniętych globalnym, krajowym podatkiem wyrównawczym oraz podatkiem od niedostatecznie opodatkowanych zysków, z terminem składania do końca osiemnastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Dla pierwszego roku podatkowego termin ten został wydłużony do 21 miesięcy.
- Wpłata podatku wynikającego z zeznania powinna nastąpić nie później niż w terminie złożenia zeznania.
Wprowadzenie Pillar II wpłynie na działalność dużych korporacji międzynarodowych operujących w Polsce, wymuszając dostosowanie ich struktur podatkowych i strategii finansowych. Kluczowe konsekwencje obejmują zwiększenie obciążeń podatkowych dla firm, które wcześniej korzystały z niższych stawek podatkowych za granicą, zmiany w strukturach korporacyjnych dla optymalizacji podatkowej oraz wzrost kosztów administracyjnych związanych z nowymi obowiązkami raportowania.
Sankcje na gruncie KKS
Nieprzestrzeganie przepisów dotyczących składania informacji o opodatkowaniu wyrównawczym może skutkować surowymi konsekwencjami określonymi w Kodeksie Karnym Skarbowym. Oto przewidziane kary:
- Za niezłożenie informacji, niekorzystanie z komunikacji elektronicznej, lub niespełnienie wymogów co do formy dokumentu elektronicznego grozi kara grzywny do 720 stawek dziennych.
- Podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w dokumentach podlega karze grzywny do 480 stawek dziennych.
- Za opóźnienia w składaniu wymaganych informacji można zostać ukaranym grzywną do 180 stawek dziennych.
W przypadkach mniej poważnych, sprawca ww. czynów zabronionych może zostać ukarany grzywną za wykroczenie skarbowe, co stanowi łagodniejszą formę sankcji.
Ostatnim krokiem w procesie legislacyjnym jest podpis prezydenta. Nowe przepisy mają zacząć obowiązywać już od stycznia 2025 r. Warto zatem już dziś przeanalizować wpływ projektowanych regulacji na działalność biznesową oraz rozpocząć przygotowania do nadchodzących kalkulacji i raportowania. W razie dalszych pytań zachęcamy do kontaktu.
Masz pytania? Porozmawiajmy!
TAGI: Pillar II, Filar II, globalny podatek wyrównawczy, Dyrektywa GloBE, BEPS 2.0, minimalny podatek globalny, implementacja Pillar II, opodatkowanie wyrównawcze, income inclusion rule, krajowy podatek wyrównawczy, under-taxed profit rule, QDMTT, IIR, UTPR, raportowanie podatkowe, regulacje podatkowe, minimalny podatek dochodowy, wpływ na biznes, przepisy podatkowe, polskie prawo podatkowe, sankcje KKS, optymalizacja podatkowa, zmiany w prawie podatkowym, nowe obowiązki raportowania, opodatkowanie międzynarodowych korporacji, Dyrektywa Rady UE, globalna inicjatywa OECD, CbC Reporting, analiza podatkowa, administracja skarbowa, kary skarbowe, compliance podatkowe