W sierpniu 2024 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło kolejną wersję projektu ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy. Choć projekt ten nie spotkał się z istotnym zainteresowaniem ze strony mediów, to jednak podmioty zaangażowane w legislację na poziomie konsultacji społecznych wyraziły głębokie zaniepokojenie zmianami wprowadzonymi do najnowszej treści projektu tej ustawy.
Wymóg zatrudniania na podstawie umowy o pracę
Mianowicie chodzi o wprowadzenie obowiązku zatrudniania cudzoziemców na podstawie wyłącznie umów o pracę. Zgodnie z treścią projektu udostępnionego w sierpniu br. zezwolenia na pracę będą wydawane wyłącznie wówczas, gdy podstawą zatrudnienia cudzoziemca będzie umowa o pracę. Mianowicie według art. 6 ust. 1 pkt 1 projektowanej ustawy zezwolenie na pracę wydaje się w przypadku, gdy cudzoziemiec będzie wykonywał pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy z polskim podmiotem zatrudniającym, a w przypadku kierowania tego cudzoziemca przez podmiot zatrudniający do innego podmiotu – na podstawie umowy dotyczącej pracy tymczasowej z polskim podmiotem zatrudniającym będącym agencją pracy tymczasowej.
Krytyka ze strony Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców
Istotna zmiana w projekcie spotkała się z krytyką m.in. Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, który podkreślił, że „Większa ochrona cudzoziemców, na którą powołuje się resort pracy, jest ochroną pozorną i nie doprowadzi do zamierzonego przez resort pracy skutku. Spowoduje ona w efekcie jeszcze większy rozrost czarnej strefy zatrudnienia i innych, wątpliwych form zatrudnienia, które nie wymagają posiadania zezwolenia na pracę, co jeszcze bardziej uniemożliwi monitorowanie rynku pracy – wywoła więc skutek odwrotny do zamierzonego.” (za: pismo Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców z dnia 02.09.2024 r. skierowane do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej).
Stanowisko Konfederacji Lewiatan
Wspomniana nowość w projekcie ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy została również skrytykowana przez Konfederację Lewiatan, organizację zrzeszającą przedsiębiorców i pracodawców, która działa na rzecz poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Organizacja ta często angażuje się w procesy legislacyjne, dążąc do zapewnienia korzystnych rozwiązań prawnych dla przedsiębiorców. Stanowisko Konfederacji Lewiatan: „Proponowane przepisy mają wejść w życie już 1 stycznia 2025 r. Wątpliwe jest, czy podmioty, które dotychczas w sposób nieuprawniony zatrudniały cudzoziemców na podstawie umów cywilnoprawnych, zaoferują im zatrudnienie na podstawie umowy o pracę od nowego roku. Prawdopodobnie skutkować to będzie nielegalnym zatrudnieniem bez jakiejkolwiek umowy”. (za: Nadia Winiarska, Ekspertka Konfederacji Lewiatan, artykuł: „Lewiatan krytykuje pomysł zatrudniania cudzoziemców tylko na etat” opublikowany dnia 04.10.2024 r.).
Kontekst szerszych zmian w prawie pracy
Wspominana zmiana wpisuje się w aktualny kierunek zmian w zakresie prawa pracy, które dotyczą nadania jeszcze większego prymatu dla zatrudnienia na podstawie umów o pracę (w ślad za dyrektywami unijnymi). Jak jednak wspomniano powyżej, według ministerstwa wejście w życie ustawy planowane jest na 1 stycznia 2025 r. Można się zatem spodziewać, że wprowadzona zmiana będzie dużym zaskoczeniem dla podmiotów, które dotychczas korzystały z możliwości zatrudniania cudzoziemców w oparciu o umowy cywilnoprawne. A zatem cel w postaci zapewnienia większego bezpieczeństwa pracownikom z zagranicy może w praktyce doprowadzić przynajmniej w początkowej fazie obowiązywania nowych przepisów do powiększenia szarej strefy zatrudniania cudzoziemców.
Zobacz również nasze usługi związane z prawem pracy:
Masz pytanie? Porozmawiajmy!
Autor: Patrycja Węcławowicz | Radca prawny
TAGI: nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców 2025, zatrudnianie cudzoziemców na umowę o pracę, projekt ustawy o rynku pracy dla cudzoziemców, krytyka ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, zatrudnianie cudzoziemców w Polsce, zmiany w przepisach pracy dla cudzoziemców, Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, szara strefa zatrudnienia cudzoziemców, zatrudnianie na umowy cywilnoprawne, legalizacja pracy cudzoziemców, Konfederacja Lewiatan opinia, regulacje rynku pracy cudzoziemców, zagrożenia nielegalnego zatrudnienia, konsultacje społeczne nad ustawą, dyrektywy unijne a prawo pracy.