W niedzielę, 1 grudnia br., weszła w życie tzw. dyrektywa platformowa, czyli dyrektywa UE 2024/2831 w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform. Rozpoczął się okres wdrożenia tych regulacji do polskiego prawa, a termin na ich implementację upływa 2 grudnia 2026 r. Choć czasu wydaje się sporo, wdrożenie dyrektywy platformowej będzie wymagać znaczących zmian legislacyjnych.
Domniemanie stosunku pracy – kluczowa zmiana wynikająca z dyrektywy platformowej
Jednym z głównych założeń dyrektywy platformowej jest wprowadzenie domniemania stosunku pracy między platformą cyfrową a osobą świadczącą pracę za jej pośrednictwem. Aby skorzystać z tego domniemania, konieczne będzie jednak wystąpienie do sądu lub działania właściwego organu krajowego, najpewniej Państwowej Inspekcji Pracy. Co istotne, domniemanie nie będzie mogło działać wstecz i będzie miało zastosowanie wyłącznie do stosunków pracy po 2 grudnia 2026 r.
Wpływ dyrektywy platformowej na działanie platform cyfrowych
Dyrektywa platformowa zmusi platformy cyfrowe do przemyślenia swoich modeli biznesowych. Pracodawcy będą musieli zadbać o przejrzystość relacji z pracownikami oraz dopasowanie regulaminów do nowych przepisów. Przyjmuje się przy tym, że domniemanie stosunku pracy będzie stosowane wyłącznie w sytuacjach, gdzie faktyczny sposób wykonywania pracy wskazuje na podporządkowanie i kontrolę ze strony platformy.
Czy domniemanie stosunku pracy obejmie całą gospodarkę?
Dyrektywa platformowa może zapoczątkować szerszą rewolucję na rynku pracy. Coraz głośniej mówi się, że w Polsce domniemanie stosunku pracy nie ograniczy się jedynie do pracy platformowej, ale obejmie wszystkie sektory gospodarki. Taki kierunek zmian postulują niektóre organizacje związkowe.
Dyrektywa platformowa a zatrudnienie cudzoziemców
Jednym z istotnych kontekstów wdrożenia dyrektywy platformowej w Polsce jest zatrudnienie cudzoziemców. Obowiązek zatrudniania cudzoziemców na umowę o pracę, przewidziany w projektowanej ustawie o zatrudnianiu cudzoziemców, może wyprzedzić implementację dyrektywy. Dla wielu platform cyfrowych może to oznaczać konieczność radykalnych zmian lub ograniczenie zatrudnienia cudzoziemców, co szczególnie dotknie sektory takie jak dostawy jedzenia czy usługi taksówkowe.
Nowe wyzwania dla Państwowej Inspekcji Pracy
Dyrektywa platformowa przewiduje nowe uprawnienia dla Państwowej Inspekcji Pracy, w tym możliwość występowania do sądu o ustalenie stosunku pracy. Jednak realizacja tych
uprawnień będzie wymagać odpowiednich zasobów kadrowych i finansowych, co obecnie stanowi wyzwanie.
Dyrektywa platformowa – szansa czy zagrożenie dla rynku pracy?
Dyrektywa platformowa niesie za sobą wiele zmian, które mogą pozytywnie wpłynąć na ochronę pracowników i uczciwą konkurencję. Jednak skala jej oddziaływania będzie zależeć od tego, jak polski ustawodawca zdecyduje się wdrożyć jej przepisy. Platformy cyfrowe będą musiały dostosować swoje modele biznesowe, a pracodawcy zmierzyć się z nowymi obowiązkami, przede wszystkim w zakresie zmian wewnętrznych regulaminów i umów z pracownikami, tak aby uniknąć potencjalnego zastosowania mechanizmu domniemania. Jedno jest pewne – dyrektywa platformowa będzie miała istotny wpływ na przyszłość rynku pracy w Polsce.
Masz pytania? Porozmawiajmy!
TAGI: dyrektywa platformowa, ue 2024/2831, domniemanie stosunku pracy, platformy cyfrowe, rynek pracy w polsce, zatrudnienie cudzoziemców, państwowa inspekcja pracy, regulacje prawne, praca platformowa, zmiany legislacyjne, praca w polsce, praca za pośrednictwem platform, ochrona pracowników, prawo pracy, reformy rynku pracy, zatrudnienie na umowę o pracę, dostosowanie modeli biznesowych, glovo, uber, bolt, platformy dostawcze, gospodarka cyfrowa, nowe przepisy, implementacja prawa ue, zmiany w prawie pracy, inspekcja pracy, zatrudnianie cudzoziemców, reforma zatrudnienia, kontrola rynku pracy, dostosowanie regulaminów, prawa pracowników, przyszłość rynku pracy, praca w sektorze cyfrowym, digitalizacja zatrudnienia, legalizacja pracy platformowej, ryzyko dla platform cyfrowych, ochrona prawna pracowników, przepisy unijne w Polsce